Ba Quy Luật Của Hiệu Quả – Bí Mật Xây Dựng Văn Hoá Làm Việc Hiệu Suất Cao Của Những Doanh Nghiệp Top 1%

Doanh Nghiệp Luôn Khao Khát Điều Gì?

Bất kể là một startup trẻ trung đầy khát vọng hay một tập đoàn hàng đầu đã có hàng nghìn nhân sự, mọi doanh nghiệp đều chung một ước mơ: xây dựng một đội ngũ làm việc hiệu suất cao, chủ động, sáng tạo và sẵn sàng bứt phá trong mọi tình huống.

Trong những buổi họp chiến lược, các CEO và ban lãnh đạo thường nói về mục tiêu lớn:

• Doanh số tăng trưởng mạnh mẽ qua từng quý

• Thị phần mở rộng nhanh hơn đối thủ

• Văn hóa nội bộ gắn kết, nơi mỗi nhân sự đều “cháy” vì mục tiêu chung

Nghe thì thật lý tưởng, nhưng khi bước ra khỏi phòng họp, thực tế lại khác hẳn.
Những bản kế hoạch dày dặn, những buổi đào tạo tốn kém, và cả những khẩu hiệu dán khắp văn phòng… vẫn chưa đủ để tạo ra sự thay đổi bền vững.

Nhiều lãnh đạo tâm sự:

“Tôi không muốn nhân viên chỉ làm việc để lĩnh lương. Tôi muốn họ làm với tinh thần trách nhiệm, tự tìm giải pháp, và tự hào về kết quả mình tạo ra.”

Nhưng câu hỏi lớn vẫn ở đó:
Làm sao để chuyển hóa hiệu suất của con người một cách bền vững và thực chất?

Đó cũng chính là lý do ba quy luật của hiệu quả được xem như “chìa khóa mở kho báu” – không chỉ giúp doanh nghiệp đạt mục tiêu, mà còn thay đổi tận gốc cách đội ngũ hành động và phối hợp với nhau.

Vì Sao Doanh Nghiệp Chưa Đạt Được Điều Mình Mong Muốn?

Nếu chỉ cần đặt mục tiêu và yêu cầu nhân viên thực hiện, hẳn mọi công ty đã sớm đạt thành công vượt bậc.
Nhưng thực tế lại chứng minh điều ngược lại: dù đã đầu tư vào đào tạo, triển khai công nghệ quản lý, cải tiến quy trình, kết quả vẫn ì ạch, chưa chạm đến kỳ vọng.

Một phần nguyên nhân đến từ môi trường cạnh tranh khốc liệt. Đối thủ liên tục ra sản phẩm mới, khách hàng thay đổi nhu cầu nhanh chóng, công nghệ thay đổi từng tháng. Doanh nghiệp buộc phải chạy hết tốc lực để không bị bỏ lại phía sau, nhưng áp lực này vô tình khiến đội ngũ chỉ tập trung vào “chữa cháy” ngắn hạn, thiếu thời gian cho những bước tiến chiến lược.

Ngay bên trong tổ chức, nhịp làm việc không đồng đều. Mỗi bộ phận theo đuổi một ưu tiên riêng, thiếu sự đồng thuận thực sự. Các mâu thuẫn ngầm âm ỉ – những lời phàn nàn, sự nghi ngại, hay tâm lý “việc ai người nấy làm” – khiến tinh thần hợp tác suy giảm. Kế hoạch dù tốt đến đâu cũng dễ bị trệch hướng hoặc kéo dài ngoài dự kiến.

Sâu hơn nữa, cách mỗi cá nhân nhìn nhận một tình huống lại hoàn toàn khác nhau. Cùng một quyết định của lãnh đạo, người này coi đó là áp lực, người kia coi đó là cơ hội. Cùng một thay đổi trong thị trường, người này thấy là nguy cơ, người kia nhìn thấy tiềm năng. Chính sự khác biệt trong “lăng kính” này tạo nên khoảng cách lớn trong hành động và kết quả.

Khi chưa thay đổi được cách nhìn nhận, mọi nỗ lực cải tiến sẽ chỉ xử lý phần ngọn. Đây chính là lúc ba quy luật của hiệu quả bước vào – không để kiểm soát con người, mà để mở ra một cách tư duy mới, nơi hành động thay đổi từ gốc rễ.

Xem thêm: Chiến lược tăng trưởng doanh nghiệp – vượt qua đối thử cạnh tranh

Ba Quy Luật Của Hiệu Quả

Sau nhiều năm nghiên cứu và triển khai tại các tập đoàn toàn cầu, Steve Zaffron – CEO Vanto Group – cùng Giáo sư Dave Logan (USC Marshall School of Business) đã đúc kết ra Ba Quy Luật Của Hiệu Quả. Đây không chỉ là lý thuyết lãnh đạo, mà là nền tảng giúp thay đổi cách con người hành động và phối hợp, từ đó chuyển hóa kết quả của tổ chức.

Cuốn sách đã trở thành best-seller toàn cầu, được các tập đoàn hàng đầu trên thế giới sử dụng như một nền tảng tư duy trong quá trình chuyển hóa tổ chức và phát triển lãnh đạo.

Vậy “Ba Quy Luật Của Hiệu Quả” là gì, và tại sao chúng lại có khả năng thay đổi cách con người hành động và lãnh đạo trong tổ chức?

Trong một buổi phỏng vấn đặc biệt, Steve Zaffron – người đồng sáng lập triết lý này – đã chia sẻ rõ ràng và sâu sắc về bản chất của ba quy luật, cách chúng ứng dụng vào kinh doanh, cũng như mô hình lãnh đạo mới tách biệt hoàn toàn khỏi khái niệm “quyền lực”.

Dưới đây là bản dịch tiếng Việt đầy đủ và sát nghĩa đoạn phỏng vấn với Steve Zaffron về “Ba Quy Luật Của Hiệu Suất”, giúp bạn hiểu rõ hơn tư duy cốt lõi phía sau cuốn sách đã tạo cảm hứng cho hàng triệu nhà lãnh đạo trên toàn thế giới:

Người dẫn chương trình:
Cùng tham gia với chúng ta hôm nay là Steve Zaffron từ Tập đoàn Manta. Steve là đồng tác giả của cuốn sách bán chạy The Three Laws of Performance. Steve, ba quy luật này cụ thể là gì?

Steve Zaffron:
Trước tiên, tôi muốn nói rằng tôi không viết cuốn sách này một mình. Đồng tác giả của tôi là Giáo sư Dave Logan đến từ Trường Kinh doanh Marshall thuộc Đại học USC. Chúng tôi đã dành sáu năm để cùng viết cuốn sách này, nhằm ghi lại và hệ thống hóa “Ba Quy Luật Của Hiệu Suất”.

Quy luật thứ nhất là: Kết quả của con người tương quan trực tiếp với cách họ nhìn nhận tình huống xảy ra

Chúng tôi tập trung vào hiệu suất, mà bản chất là hành động, và tìm câu trả lời cho câu hỏi: “Tại sao con người lại hành động như họ đang hành động?”, và làm sao để nâng tầm hành động của họ.

Hiệu suất không đến từ “thực tế khách quan” của hoàn cảnh, mà đến từ cách con người trải nghiệm, diễn giải, và cảm nhận các hoàn cảnh đó. Đó là cách mà hoàn cảnh “hiện ra” trong nhận thức của họ.

Quy luật thứ hai là: Cách mà tình huống “hiện ra” với con người được hình thành bởi ngôn ngữ. Nói cách khác, trải nghiệm của con người với hoàn cảnh đến từ câu chuyện, từ ngôn ngữ mà họ hoặc người khác dùng để mô tả nó.

Quy luật thứ ba là: Ngôn ngữ gợi mở tương lai có thể chuyển hóa cách tình huống “hiện ra” với con người.

Đây là điểm mấu chốt. Chúng tôi không chỉ nói đến ngôn ngữ mô tả quá khứ hay hiện tại (ngôn ngữ miêu tả), mà là ngôn ngữ có khả năng tạo ra tương lai – như lời tuyên bố, cam kết, lời hứa, yêu cầu, hoặc điều bạn đứng lên và tuyên bố là mình đại diện cho điều đó.

• Kennedy tuyên bố: “Chúng ta sẽ đưa con người lên mặt trăng trong vòng 10 năm.”

• Bản Tuyên Ngôn Độc Lập không gọi là “Bản Mô Tả Độc Lập”.

• Martin Luther King nói: “Tôi có một giấc mơ”

Đó là những ngôn ngữ mang tính kiến tạo tương lai. Bạn có thể xem video tác giả chia sẻ tại đây

Tóm lược từ Đàm Thế Ngọc

Quy luật 1

Trong doanh nghiệp, kết quả đến từ hành động của mỗi nhân sự trong từng tình huống. Mà cách nhìn nhận tình huống sẽ quyết định đến cách mỗi nhân sự hành động.  Một cách hiểu đơn giản về Quy luật 1 trong ba quy luật của hiệu quả đó là:

Cách con người HÀNH ĐỘNG tương quan với cách họ NHÌN NHẬN tình huống.

Hành động khác nhau sẽ trả ra KẾT QUẢ khác nhau

Ví dụ: Cùng là tình huống sếp giao thêm công việc

Cách nhìn của nhân viên 1: Sếp lúc nào cũng thiên vị các nhân viên khác, bắt mình làm nhiều việc hơn

Cách nhìn này dẫn đến hành động chống chế, làm cho xong việc và tạo ra hiệu quả thấp

Cách nhìn của nhân viên 2: Sếp muốn bồi dưỡng năng lực cho mình để giúp mình phát triển, cơ hội thăng tiến rộng mở hơn

Cách nhìn này dẫn đến hành động nỗ lực, chăm chỉ, hết mình từ đó tạo ra hiệu quả vượt trội

Quy luật 2

Vậy điều gì tác động đến cách NHÌN NHẬN tình huống của con người, quy luật 2 trong ba quy luật của hiệu quả:

Cách con người NHÌN NHẬN tình huống được hình thành qua NGÔN NGỮ

Với tình huống sếp giao thêm việc ở trên, điều gì đã tạo ra 2 cách nhìn nhận khác nhau của hai nhân viên. Thứ nhất đến từ cách người quản lý sử dụng ngôn ngữ để trao đổi với nhân sự và thứ hai đến từ “lăng kính” của từng nhân viên khi nhận được thông tin. Dựa vào hai điều này khi tình huống xảy ra, họ sẽ kết luận một cách nhìn cho riêng mình.

Quy luật 3

Bằng cách nào để thay đổi cách nhìn của bản thân hay đội ngũ trong mỗi tình huống. Quy luật 3 trong ba quy luật của hiệu quả:

NGÔN NGỮ KIẾN TẠO có thể chuyển hoá cách con người NHÌN NHẬN tình huống

Tiếp với tình huống trường cao đẳng, để thay đổi hiệu quả, việc quan trọng quản lý cần làm không phải là giám sát xem nhân viên làm việc thế nào mà là cùng nhân viên đưa ra những tuyên bố và cam kết mạnh mẽ.

Đây gọi là ngôn ngữ kiến tạo hay ngôn ngữ gợi mở tương lai. Ví dụ:

Tuyên bố (Declaration):
“Chúng ta đang xây dựng một đội ngũ không chỉ giỏi chuyên môn, mà còn sẵn sàng đảm nhận vai trò lớn hơn để phát triển sự nghiệp lâu dài tại đây.”

Cam kết (Commitment):
“Tôi cam kết không chỉ giao việc, mà còn đồng hành để bạn phát triển năng lực và sẵn sàng cho vị trí cao hơn trong tương lai gần.”

Ngôn ngữ kiến tạo là loại ngôn ngữ không mô tả hiện thực hay quá khứ, mà có chức năng tạo ra một tương lai mới – bằng cách mở ra khả năng, cam kết và hành động mạnh mẽ.

Ứng dụng Ba quy luật hiệu quả trong doanh nghiệp

Bất kỳ sự thay đổi nào cũng cần một lộ trình rõ ràng để đi từ ý tưởng đến kết quả. Với Ba Quy Luật Của Hiệu Quả, doanh nghiệp có thể triển khai theo 6 bước sau để vừa nhanh chóng tạo kết quả, vừa duy trì được sự bền vững lâu dài.

Bước 1 – Làm rõ lý do cấp bách
Không ai thay đổi chỉ vì “nên làm”. Cả tổ chức cần nhìn thấy lý do đủ mạnh – có thể là một cơ hội thị trường chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn, hoặc một nguy cơ rõ ràng nếu chậm chân. Khi lý do đã rõ, tinh thần sẵn sàng sẽ tự động hình thành.

Bước 2 – Xây dựng lộ trình chuyển hóa
Từ tầm nhìn lớn, cần chia nhỏ thành những chặng đường rõ ràng. Một bản kế hoạch 30–60–90 ngày, cùng các dự án thí điểm cụ thể, sẽ giúp mọi người biết mình đang ở đâu và bước tiếp theo là gì.

Bước 3 – Đào tạo nhóm lãnh đạo
Sự thay đổi sẽ khó lan tỏa nếu “đầu tàu” chưa thực sự thay đổi. Nhóm lãnh đạo cần được trang bị cách nhìn nhận mới, sử dụng ngôn ngữ kiến tạo và thực hành đưa ra những tuyên bố mạnh mẽ để dẫn dắt đội ngũ.

Bước 4 – Triển khai qua các dự án thực tế
Lý thuyết chỉ có giá trị khi được kiểm chứng. Việc áp dụng Ba Quy Luật trong những dự án trọng điểm sẽ cho thấy hiệu quả thực tế và giúp đội ngũ quen với cách làm mới trong môi trường áp lực.

Bước 5 – Truyền thông kết quả
Những thành công sớm là nguồn năng lượng cho cả tổ chức. Khi kết quả được chia sẻ rộng rãi – từ câu chuyện thực tế đến số liệu cải thiện – niềm tin và động lực thay đổi sẽ lan nhanh hơn bất kỳ bài diễn thuyết nào.

Bước 6 – Nhân rộng toàn doanh nghiệp
Khi hiệu quả đã được chứng minh, đây là lúc biến thay đổi thành “chuẩn mực mới”. Đào tạo mở rộng, cập nhật quy trình và KPI, cùng việc duy trì các nghi thức ngôn ngữ kiến tạo sẽ giúp Ba Quy Luật trở thành một phần tự nhiên của văn hóa doanh nghiệp

Xem thêm: Bí quyết gia tăng hiệu suất đội nhóm bán hàng

Nếu Tiếp Tục Làm Theo Cách Cũ Thì Sao?

Sự thật là nhiều doanh nghiệp không thiếu kế hoạch, không thiếu ý tưởng, và cũng không thiếu những buổi đào tạo tốn kém. Nhưng họ vẫn chọn làm mọi thứ như trước đây – và kết quả cũng không khác mấy so với quá khứ.

Nếu tiếp tục như vậy, điều gì sẽ xảy ra?

• Những cuộc họp chiến lược vẫn đầy nhiệt huyết, nhưng khi bước ra khỏi phòng, mỗi bộ phận lại theo một hướng riêng.

• Các dự án cải tiến bị trì hoãn vô thời hạn vì mâu thuẫn ngầm hoặc thiếu sự cam kết rõ ràng.

• Nhân sự giỏi dần rời bỏ vì môi trường không tạo động lực mới, trong khi người ở lại mất dần niềm tin vào thay đổi.

• Kết quả kinh doanh chỉ lặp lại mô hình cũ, tăng trưởng chậm hoặc thụt lùi khi thị trường biến động.

Đáng lo hơn, càng để lâu, “văn hóa cũ” sẽ càng ăn sâu, khiến mọi nỗ lực thay đổi về sau trở nên tốn kém và đau đớn gấp bội. Giống như một chiếc tàu đã đi lệch hướng hàng trăm hải lý – bạn càng chần chừ chỉnh lại tay lái, chi phí để quay lại lộ trình ban đầu sẽ càng lớn.

Đây là lý do vì sao việc áp dụng Ba Quy Luật Của Hiệu Quả không chỉ là một lựa chọn chiến lược, mà là hành động sống còn nếu doanh nghiệp muốn bứt phá thay vì bị bỏ lại phía sau.

Lợi Ích Khi Áp Dụng Ba Quy Luật Của Hiệu Quả

Doanh nghiệp sẽ có một đội ngũ chủ động, gắn kết và chịu trách nhiệm, không cần giám sát sát sao nhưng vẫn đạt và vượt KPI.
Các quyết định được đưa ra nhanh và rõ ràng, xung đột được giải quyết để tạo ra ý tưởng mới thay vì trì hoãn dự án.
Tăng trưởng không còn là “điểm sáng bất chợt” mà trở thành đà bứt phá liên tục, với một văn hóa làm việc truyền cảm hứng, giữ chân nhân sự giỏi và thu hút thêm nhân tài.

Không phải ngẫu nhiên mà Mekong Capital – quỹ đầu tư tư nhân hàng đầu Việt Nam – đã áp dụng phương pháp này cho đội ngũ lãnh đạo các công ty trong danh mục như Thế Giới Di Động, PNJ, YOLA, F88, Seedcom… và tạo ra những kết quả đột phá.

Hạn Chế Khi Đào Tạo Và Ứng Dụng

Dù mang lại tác động mạnh mẽ, Ba Quy Luật Của Hiệu Quả vẫn có những hạn chế khi triển khai đào tạo. Đây không phải “đũa thần” giúp thay đổi ngay lập tức. Phương pháp này yêu cầu sự cam kết thật sự từ lãnh đạo và đội ngũ nòng cốt, bởi nếu chỉ học lý thuyết mà không áp dụng vào tình huống thực tế thì hiệu quả sẽ mờ nhạt. Ngoài ra, vì tập trung vào việc thay đổi cách nhìn nhận và sử dụng ngôn ngữ, nhiều người ban đầu có thể thấy khái niệm hơi trừu tượng, khó hình dung lợi ích. Quá trình chuyển hóa cũng cần thời gian để hình thành thói quen mới, vì vậy những doanh nghiệp thiếu kiên nhẫn hoặc chỉ muốn kết quả ngắn hạn sẽ khó đạt trọn vẹn giá trị.

Tin vui là, các thuật ngữ và công cụ trong Ba Quy Luật Của Hiệu Quả rất gần với những phương pháp chuyển hóa con người đã được công nhận rộng rãi. Bạn có thể bắt gặp sự tương đồng trong triết lý Phật giáo, hoặc gần gũi hơn là 7 Thói Quen Hiệu Quả – một phương pháp nổi tiếng và dễ áp dụng cho các nhà lãnh đạo. Ví dụ như về: Cách nhìn, tuyên bố, lắng nghe trọn vẹn, tư duy cùng thẳng… Khi đào tạo cho doanh nghiệp của mình, các nhà lãnh đạo hãy tìm cách “lúa hoá” giúp đội ngũ tiếp nhận nhanh hơn, dễ dàng hơn từ đó tăng tính hành động để tạo kết quả thực tế.

Doanh nghiệp muốn xây dựng văn hoá làm việc hiệu suất cao dựa trên nền tảng học thuật đã được kiểm chứng hãy tải ngay giải pháp “Văn hoá làm việc hiệu suất cao” để bắt đầu hành trình mới đầy cảm hứng.