Tổng hợp báo cáo AI for Learning and Development: Thời điểm bứt phá đã đến

Trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều yêu cầu “nhanh hơn, cá nhân hóa hơn và đo lường được”, những người làm đào tạo (L&D) buộc phải thay đổi. Và AI (Trí tuệ nhân tạo) chính là đòn bẩy chiến lược mới giúp L&D bứt phá – nếu được hiểu đúng và sử dụng đúng cách.

Vậy AI đang được sử dụng như thế nào trong lĩnh vực đào tạo doanh nghiệp? Đâu là xu hướng, rào cản và giải pháp cụ thể?

Bài viết này sẽ tổng hợp các dữ liệu mới nhất từ loạt báo cáo nghiên cứu chuyên sâu của ATD – Hiệp hội Phát triển Nhân tài Hoa Kỳ (Association for Talent Development), nhằm giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn để ra quyết định hành động ngay hôm nay.

1. AI không còn là “công nghệ tương lai” – mà đang được dùng mỗi ngày

Theo báo cáo “Organizational Use of AI for Talent Development” (ATD, 2024):

• 67% chuyên gia L&D sử dụng AI để tóm tắt tài liệu

• 64% dùng AI để viết và chỉnh sửa email, văn bản

• 59% sử dụng AI để soạn tài liệu đào tạo

• 54% học cách dùng AI bằng phương pháp “thử và sai”

Điều này cho thấy AI đã len lỏi vào từng bước trong công việc của người làm đào tạo – không phải như một trào lưu, mà là một kỹ năng làm việc thực tế, được ứng dụng mỗi ngày.

💬 “Chúng ta đã đến thời điểm mà AI không chỉ là lựa chọn. Nó là năng lực sống còn trong ngành đào tạo.”

Theo khảo sát toàn cầu, hiện 70% tổ chức L&D đã sử dụng ít nhất một công cụ AI, và 83% trong số đó cho biết mức độ ứng dụng tăng mạnh trong vòng 12 tháng qua (ATD, 2024).

Không còn là thử nghiệm nhỏ lẻ, AI đang được các tổ chức đưa vào vận hành như một phần trong hệ sinh thái đào tạo.

2. Hơn một nửa tổ chức trên thế giới đã bước vào hành trình AI

Trong báo cáo “AI in Learning and Talent Development 2023” (ATD):

• 58% tổ chức đã bắt đầu ứng dụng hoặc khám phá AI trong hoạt động L&D

• Chỉ 6% có chiến lược AI rõ ràng và ngân sách triển khai cụ thể

• 75% tổ chức khẳng định sẽ tăng cường ứng dụng AI trong vòng 2 năm tới

Tức là: nếu bạn đang bắt đầu, bạn đi đúng hướng. Nếu bạn vẫn đang do dự, bạn có nguy cơ bị bỏ lại phía sau.

Ngoài ra, theo báo cáo năm 2024, 45% tổ chức đã bắt đầu đo lường tác động của AI đến khả năng ghi nhớ kiến thức sau đào tạo – một bước tiến quan trọng giúp AI không chỉ hỗ trợ mà còn chứng minh hiệu quả.

3. Nhưng: AI chưa phát huy hết tiềm năng vì thiếu hiểu biết & năng lực triển khai

Một trong những vấn đề lớn nhất không phải là AI chưa đủ tốt, mà là L&D chưa đủ sẵn sàng.

Theo báo cáo “Organizational Use of AI for Talent Development” (2024):

• Chỉ 18% tổ chức được đánh giá là có “AI literacy” (năng lực hiểu biết & vận hành AI) ở mức cao

• 62% đồng ý rằng AI giúp tăng hiệu suất công việc, nhưng chỉ 36% nhân viên hiểu các khái niệm cơ bản về AI

• Chỉ 47% tổ chức có chính sách rõ ràng về việc sử dụng AI

Điều này dẫn đến việc nhiều người dùng AI theo bản năng, thiếu phương pháp, dẫn đến rủi ro về chất lượng, bảo mật, đạo đức và hiệu quả.

4. Tại sao AI lại phù hợp đặc biệt với công việc của người làm L&D?

Theo báo cáo “Partner With AI for Instructional Design” (TD at Work, 2025), AI mang lại bốn lợi ích nổi bật:

1. Tăng tốc – Tự động hóa việc tạo nội dung, tóm tắt tài liệu, gợi ý bài kiểm tra, viết mục tiêu học tập

2. Cá nhân hóa – Gợi ý lộ trình học phù hợp với năng lực và nhu cầu từng người học

3. Dữ liệu hóa – Phân tích hành vi học tập để đo lường hiệu quả và đưa ra cải tiến

4. Hỗ trợ sáng tạo – Gợi ý ý tưởng mô phỏng, trò chơi hóa, kịch bản tương tác, học liệu đa định dạng

Kết quả là: người làm đào tạo tiết kiệm thời gian – tăng năng suất – nâng cao chất lượng nội dung.

Không phải ngẫu nhiên mà 73% chuyên gia đào tạo trên toàn cầu nhận định rằng AI có khả năng nâng cấp trải nghiệm học tập cá nhân hóa vượt trội, mở ra kỷ nguyên mới cho thiết kế khóa học theo nhu cầu thực tế của từng cá nhân (ATD, 2023).

5. Các tổ chức hàng đầu đang triển khai AI như thế nào?

Dưới đây là những cách mà các tổ chức tiên phong đang tích hợp AI vào hệ thống L&D của mình:

💡 Ví dụ: Một chuyên gia L&D có thể dùng AI để viết kịch bản đào tạo 30% nhanh hơn, tạo 3 phiên bản học liệu cho 3 nhóm đối tượng khác nhau chỉ trong vài phút.

Ngoài ra, theo báo cáo năm 2024, 45% tổ chức đã bắt đầu đo lường tác động của AI đến khả năng ghi nhớ kiến thức sau đào tạo – một bước tiến quan trọng giúp AI không chỉ hỗ trợ mà còn chứng minh hiệu quả.

6. Vậy rào cản lớn nhất là gì?

Dù cơ hội rất lớn, nhưng theo ATD, rào cản ứng dụng AI phổ biến nhất hiện nay bao gồm:

• Thiếu năng lực viết prompt đúng và vận hành AI hiệu quả

• Chưa có quy trình kiểm duyệt nội dung AI tạo ra

• Thiếu chính sách AI rõ ràng về bảo mật, đạo đức, dữ liệu cá nhân

• Không có kế hoạch đào tạo AI cho đội ngũ L&D nội bộ

Nhiều tổ chức để nhân viên tự “vọc AI”, nhưng điều đó dẫn đến sự thiếu nhất quán, rủi ro và lãng phí cơ hội.

Dù hơn một nửa tổ chức tuyên bố đã ứng dụng AI, nhưng chỉ có 18% đạt đến mức “thành thạo AI” (Advanced AI Literacy), theo nghiên cứu của ATD (2024). Khoảng cách giữa sử dụng và sử dụng đúng vẫn còn rất lớn.

7. 3 bước khởi đầu thông minh để ứng dụng AI hiệu quả trong L&D

Theo ATD (2024), chỉ 36% chuyên gia L&D cho biết tổ chức của họ có chuẩn bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng để triển khai AI, và chỉ 42% tin rằng tổ chức có hạ tầng công nghệ phù hợp.

Đáng nói hơn, chỉ 56% tổ chức có chính sách rõ ràng về sử dụng AI, và chưa tới một nửa nhân viên hiểu đúng các khái niệm cơ bản về AI (ATD, 2024).

Điều đó cho thấy việc xây dựng năng lực AI nội bộ, ban hành chính sách và đào tạo đội ngũ không phải là tùy chọn – mà là điều kiện tiên quyết để triển khai hiệu quả và an toàn.

Nếu bạn đang tìm cách bắt đầu, hãy thử 3 bước sau:

Bước 1: Đánh giá năng lực AI nội bộ

Sử dụng bộ tiêu chí từ ATD để đánh giá mức độ hiểu biết, kỹ năng viết prompt, và khả năng tích hợp AI vào công việc của đội ngũ L&D.

Bước 2: Thiết lập danh mục công cụ và quy tắc sử dụng AI

Lựa chọn các công cụ đáng tin cậy (ChatGPT, Copilot, Gemini…), thiết lập danh sách được phép dùng và quy trình kiểm duyệt nội dung.

Bước 3: Đào tạo prompt & kỹ năng sử dụng AI cho đội ngũ

Hướng dẫn cách viết prompt hiệu quả, sử dụng AI để hỗ trợ – không thay thế – tư duy sư phạm và trải nghiệm người học.

8. L&D không bị thay thế bởi AI – mà bởi những người biết dùng AI

Thế giới đang thay đổi nhanh chóng. Và người làm đào tạo không thể mãi là người “triển khai khóa học”. Chúng ta đang được mời gọi để trở thành:

• Người kiến tạo trải nghiệm học tập cá nhân hóa

• Người dẫn dắt chuyển đổi số học tập

• Người chứng minh hiệu quả học tập bằng dữ liệu

• Người kết nối học tập với kết quả kinh doanh

AI không lấy đi giá trị của người làm L&D – nó khuếch đại giá trị đó lên nếu bạn biết cách sử dụng.

ATD cho biết, chỉ 6% tổ chức hiện có chiến lược AI rõ ràng và ngân sách đi kèm (2023). Tuy nhiên, 75% tổ chức khẳng định sẽ ứng dụng hoặc mở rộng AI trong L&D trong 24 tháng tới.

Tức là: cuộc đua đã bắt đầu, nhưng chưa có nhiều người thật sự dẫn đầu. Ai xây dựng được năng lực từ sớm sẽ có lợi thế rất lớn trong việc tăng tốc, chứng minh giá trị và giữ vai trò chiến lược trong tổ chức.

—–

P/s: Bấm VÀO ĐÂY nếu bạn muốn ứng dụng AI vào hoạt động L&D một cách hiệu quả hơn.